Matthías Johannessen rithöfundur

5. apríl, sunnudagur

Skrifaði þetta Reykjavíkurbréf eftir upplestrarferðina til Englands:

Útlönd eru að minnsta kosti tveir heimar. Þeir eiga að sjálfsögðu margt sameiginlegt því að þeir eiga rætur í samfélagi sem er ein heild og eitt þjóðfélag. En þegar nánar er að gætt eru ótal vistarverur í þessu sama þjóðfélagi, kjör fólks, áhugamál og afstaða svo ólík að fremur mætti tala um að nútímaþjóðfélag sé saman sett af mörgum litlum samfélögum sem eru jafn ólík og þau eru mörg, þótt ákveðnir þættir haldi þeim einkum saman og má þar fyrst og síðast nefna arfleifðina og tungumálið. Ef tala mætti um almenningsálitið í tengslum við þessi samfélög er enginn vafi á því að það sækir næringu, fyrirmyndir og jafnvel fyrirmæli í fjölmiðlana sem ráða ferðinni í nútíma þjóðfélagi, ákveða að mestu hvað um er rætt og hverja afstöðu fólk skuli hafa. Þetta er samfélag fjöldans sem hugsar að mestu um það sem er uppi á teningnum hverju sinni. En svo eru aðrir þættir sem eru jafn mikilvægir og ekki síður áhrifamiklir þegar upp er staðið þótt þeir nái til miklu færri og sæki fremur afstöðu í margvíslega þekkingu en þau dægurmál sem eru efst á baugi í fjölmiðlum hverju sinni. Þeir sem ferðast og þurfa að tala við fólk í útlöndum verða að sjálfsögðu varir við þennan mikla mun. Því meiri fjöldi, því skarpari skil. Það dettur engum í hug að almenningur í nágrannalöndum okkar í Evrópu sé að velta fyrir sér íslenzku þjóðfélagi, forsendum þess og arfleifð. Þessi sami almenningur heyrir að vísu eitt og annað um fyrirbærið Ísland án þess það komi honum frekar við en aðrar þær
dægurflugur sem verða á vegi hans. Samt er hægt að nota þessar dægurflugur í landkynningarstarfsemi og hefur það verið óspart gert. Um það er ekkert nema gott eitt að segja.

áfram >>