Milli elda
07.18.2011
Matthías Johannessen

    “...byggð þeirra var milli tveggja elda “

Jón Trausti, Skaftáreldar.

 

1.

Stundum er engu líkara en við þekkjum ekki landið

sem við búum í. Markaðssetningin gerir aðrar kröfur

en ógnleg reynsla.

 

Við erum önnum kafin að selja landið ferðamönnum

sem þyrstir í ný og óvænt ævintýri, selja

hvalkjöt í veitingahúsum við Laugaveg

og náttúruskoðurum ferðir á hvalaslóðir.

 

Enginn selur fyrirvara

og því getum við ekki selt Ísland eins og það er.

 

Ef flugmenn gera verkfall á miðri vertíð

ætlar allt um koll að keyra

og ef gömul fljót eins og Múlakvísl

taka hringveginn með sér og brýrnar spænast

í jökulleirinn, hlaupa sölumenn stytztu leiðina

upp á nef sér og hrópa, Nýja brú á morgun.

 

En hvað ef Katla kæmi ?

 

2.

Við seljum landið eins og væmna dægurflugu

en þó er engu líkara

en við þekkjum það ekki, seljum

köttinn í sekknum ef því er að skipta,

en Ísland er ekki gæludýr, enginn heimilisköttur,

 

það er tígur.

 

Við búum með kattdýri og það rymur

þegar fjöllin gjósa og nágrennið titrar

af ösku og árnar ryðjast fram

með ískletta í köldum faðmi og brjóta

vegi og brýr eins og allt sé það spýtnarusl.

 

Þessir fyrirvarar minna okkur á

að við þekkjum ekki lengur þetta land

sem við erum sífellt að selja eins og tízkuvöru,

 

þennan orustuhól

undir blæðandi tungli.

 

3.

Sá sem vill kynnast Íslandi eins og það birtist

í móðu langrar sögu ætti að lesa

skáldverk Jóns Trausta um Skaftárelda

og standa í sporum Vigfúsar þar sem hann

sér tuttugu og tvo eldgíga gjósa í einu

eins og blóðugan rándýrskjaft

undan Laka,

 

jafnvel tunglinu blæðir og hraunið hakkar

sveitina í sig eins og tígur

eða í sporum séra Jóns

Steingrímssonar, þegar hann í upphafi

eldmessunnar segir, Lokið kirkjunni.

 

Lokið kirkjunni,

 

og flóðið æðir eins og skelfileg hugsun

úr hamslausri kviku ið neðra,

hrauntungan sleikir útum

en storknar svo loks við kirkjudyrnar

eins og kertavax.

 

4.

En Ísland er líka guðlegt kraftaverk

eins og eldpresturinn boðaði

og það er heillandi áskorun

að búa við kraftaverk

hvað sem nútímakröfum líður.

 

En sölumenn hafa ekki enn markaðssett

kraftaverkin

því þau eru ekki föl fyrir annað

en ógnlega reynslu, eldmóð

 

og óbilandi blekkingu.

Article originally appeared on Matthías Johannessen rithöfundur (http://matthias.is/).
See website for complete article licensing information.